Ana içeriğe atla

EREĞLİ NE ZAMAN FETHEDİLDİ (2)

 (ÖNCEKİNDEN DEVAM)W

ORHAN GAZİ VE BİR FETİH adlı kitabımızdan da anlaşılacağı üzere biz, Ereğli’nin Orhan Gazi döneminde (1281-1362) Türklere geçtiğini kabul etmekteyiz. Çünkü Orhan Gazi’nin yöremize kazandırdığı bir çok eserin bilgisine-belgesine ulaşmış bulunmaktayız. Sonraki yazılarımızda da elimizdeki bu belgeleri paylaşarak bu konuya açılım kazandıracağız.

 Fakat şu sorularımızı da eklemeliyim: “Ereğli’de Bayezid adıyla ne var? Cami mi var, vakıf mı var, köprüler mi var? Mahalle adı mı var? Sultan Süleyman Mahallesi (Süleymanlar) adının Orhan Gazi’nin oğlu olan (Rumeli fatihi) Süleyman Paşa’nın adından gelmiş olduğunu Bolu Salnamelerinde de bazı Arşiv belgelerinde görebilmekteyiz.

İLK 250 SENENİN OSMANLI MİMARİSİ

Yazar Tayfun Akkaya yine HERAKLEİA PONTİKE adlı eserinde (23.sayfasında) “Ereğli’de mevcut bazı kiliseler camiye tahvil edilmiştir. Bunlardan biri, Ereğli’yi ele geçiremese de bu civarda ilk Türkleşme çabalarını başlatan Orhan Gazi’nin anısına izafeten Orhan Camii (Orta Camii) adıyla büyük bir tadilatla camiye çevrilen HAGİA SOFİA (AYASOFYA) adlı eski Bizans Kilisesi idi” diye yazar. Bu bilgiye de dipnot olarak şu kitabı-kaynağı belirtir. E.H.AYVERDİ-İ.AYDIN YÜKSEL-İLK 250 SENENİN OSMANLI MİMARİSİ. Yani Ereğli’deki Orhan Gazi Camii adının “Orhan Gazi’ye izafeten verildiğini” belirten-yazan bu ilk kaynak eserdeki ifadeler, genel-doğru bir bilgi gibi kabul edilegelmiştir.

Yukarıdaki kitaptan yapılan iktibastan da anlaşıldığı üzere, Orhan Gazi Cami adı, bizzat Orhan Gazi döneminde-fethin gerçekleştirildiği dönemde verilmedi deniliyor. Sonraki zamanlarda, “Ereğli’deki Türkleştirme çabalarının önderi-mimarı” denilerek, bu adın (izafeten-ithafen) verildiği belirtiliyor. Fakat biz, bu durumu tasvip etmekte zorluk çekmekteyiz. Çünkü yörede çok fazla sayıda eser, Orhan Gazi dönemine aittir. Bu konuda daha detaylı bilgiye ORHAN GAZİ VE BİR FETİH adlı çalışmamızdan ulaşılabilir.

Yazar AKKAYA “Bugün ÇELİKEL CAMİSİ olarak adlandırılan bina da camiye çevrilen kiliselerdendir. 1402’de vuku bulan Ankara Savaşından itibaren de Ereğli, Süleyman Çelebi’nin hakimiyetine girmiştir.Ereğli’deki Süleyman Paşa adıyla bilinen cami de bu devrin hatırasını yaşatır” der.

Oysa ki yaptığımız araştırmalara göre, adı zikredilen “Süleyman Paşa”, Orhan Gazi’nin oğlu olarak belirtilmektedir ki Bolu Salnamelerinde bu yönde bilgi mevcuttur. Ereğli’de bahsedilen “Süleyman”ın Orhan Gazi’nin oğlu olduğuna ikna olunduğunda, Orhan Gazi’nin fethi (Osmanlıya katılımı)  konusu daha da belirginleşir diye düşünmekteyiz.

“Süleyman Paşa”nın adı verilen Ereğli’deki “Sultan Süleyman Camisi” hakkında daha detaylı çalışmayı sonraki yazımızda paylaşalım.



1.12.2014 11:10:23


Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

MAZHAR PAŞA VE EREĞLİ’DE OSMANLI ÇİLEĞİ

  Yazar Sermed Muhtar Alus, 22 Mayıs 1946 tarihli Akşam Gazetesinde ÇİLEK başlığı altında şunları yazar: “Çilek hala ortalıkta kıt. Boğaziçi çilekleri, Frenk çilekleri (çilek rengi) tabirinin çıkışı. Karadeniz Ereğlisi çilekleri… Çileğe dair birkaç fıkra.. Tarihe göre ÇİLEK..”         “…Öteden beri, meyvaların kibarıdır. İstanbul’un Boğaziçi topraklarında yetişenler dünya yüzünde rastlananların en nefisi, en aliyyülâlâsıdır. Vaktiyle derlerdi ki;”         “Arnavutköyü’nünki elde bir deste güldür velakin Çengelköyü, Beylerbeyi, Anadoluhisarı tepelerinin, Kuruçeşme-Emirgan-İstinye-Büyükdere sırtlarının hatta Beşiktaş’taki Hacı Hüseyin bağı ile Ihlamur bayırlarınınkini de yabana atmayalım; berikilerden aşağı değildir.”         “Bunlara  OSMANLI ÇİLEĞİ  veya Yerli Çilek adı verilirdi. Açık pembe renkli, harikulade kokulu, orta kıtada gayet de lezizdirler. Mayıs’ın haftasın...

EREĞLİ’DE (16.YY) OSMANLI DÖNEMİ ESERLERİ

  Kenan Ziya Taş’ın “16.YY’DA BOLU SANCAĞI”nı konu edinen tez çalışmasının 184.sayfasında, 1500’LÜ YILLARDA EREĞLİ VE CİVARINDA BULUNAN BAZI TARİHİ ESERLERİ SIRALAR. 1-*Ereğli Cami-i Şerifi: Nefs-i Ereğli’dedir(içinde). Vakıfları arasında 1676 akça nakit para ile bir çok çiftlik ve tarla bulunmaktadır. (Kaynak: KK TD 547, v 208a-209b.) ORJİNAL BELGEDEKİ İFADE:  KK. TD. 547 v 208-209: Karye-i Ereğli''de Halil ve Yazıcı oğlu Durmuş''un tuttuğu çiftlik ve Kethüda İlyas''ın tuttuğu çiftlik vakfiyet üzere mutasarrıf ola gelmiş Ereğli Camii hatip ve imam olanlara meşruttur deyu mukayyettir defter-i atik-i haliya Hatip Osman ve İmam Mehmed olduğu. 2-*Kilise Camii: Bendereğli Nahiyesindedir. Müezzinine yevmi üç akça vazife verilmiştir. (Kaynak: KK TD 547, v 214a.) İlginç ve de önemli olan ise, Osmanlı Arşiv Belgelerindeki SULTAN SÜLEYMAN CAMİİ adı, günümüzde yaşamamaktadır. Bu Caminin, bugün bulunduğu yerdeki adı ÇELİKEL CAMİSİ olduğu belirtilmektedir.. Aslen Ereğli’miz...

KDZ EREĞLİ ŞEHİT VE GAZİLERİMİZ

  ŞEHİTLERİMİZ: Şehitlerimizin adı,rütbesi, şehit düştüğü yer ve tarihi, mezarının bulunduğu yer, ailesinin adresi aşağıdadır: *HÜSEYİN BIRAK -J.Er -Diyarbakır-Adıyaman-Şanlıurfa Yol kavşağı13/07/1993- Balı Köyü- * Halis ÇINAR-Komiser- Diyarbakır-Adıyaman-Şanlıurfa Yol kavşağı-13/07/1993- Kemer Mezarlığı- Gülüç * Asım ÇÖMETEN-P.Er- Kulp İlçesi-12/04/1994- Işıklı Köyü- Işıklı Köyü * Murat DEMİR-J.Uzm. Onbaşı- Bingöl İli Genç İlçesi-25/04/1994- Konuralp Şehitliği- Gülüç * Kudret ÖZCAN-Shh. Er.- Kars – Kağızman-14/07/1994- Şehir Mezarlığı-Kepez Mah. * Pürhan ÖZBAKIR-P.Er.- Şehir Mezarlığı-Akarca Mah. * Metin KÖKSAL-J.Astğm.- Tunceli-07/05/1996-Trabzon-Bağlık Mah. * Engin ÖZCAN-P.Er.- Hakkari ili Oltuca İlçesi Kızıltepe Mevkii-24/08/1996- Hacıosmanlar Köyü * Cafer HIRÇIN-P.Er- Eruh-Siirt-30/04/1997- Alacabük Köyü * Ömer İNCE-J.Er- Eruh-Siirt-30/04/1997- Armutcuk Belediye Mezarlığı-Kandilli * Kenan YILDIZHAN-J.Er- Şırnak – BeytüşşebapKontik Tepe-16/10/2000- Aydın Köyü Kabakoz Mahallesi ...