“Seyahatnamelerde Ereğli-Uluslu İbrahim Hamdi Efendi” başlıklı yazısında Eczacı Sadun
Duran her ne kadar Uluslu İbrahim’in, Ereğli’nin Osmanlı fethine dair
görüşlerini paylaşsa da S. Duran bu yazısında, daha önce yazmış bulunduğumuz
ORHAN GAZİ VE BİR FETİH adlı kitabımızdaki (Ereğli’yi Orhan Gazi fethetmiştir) tezine
karşı olarak, şu yorumlarını tekrar ederek, Clavijo’nun rivayetlerini
paylaşmakta ısrar ettiğini görüyoruz. Yazısına bir bakalım:
“İbrahim Hamdi Efendi’nin ‘Sultan
Orhan gelip kale fetih eylediklerinde’ ifadesine dayanarak Ereğli’nin
‘fethini’ o döneme yerleştiren bazı
yerel tarihçilerimiz olmuştur. Oysa ki, tarihte
tek bir kaynağa dayanarak iddiada bulunmak doğru bir yöntem değildir. Yapılacak ayrıntılı bir
araştırma ile, Osmanlı’nın ilk
yıllarında yazılmış hiçbir tarih eserinde bu yönde bir kayda rastlanmadığı
görülecektir”.
“Geçtiğimiz ay (Mayıs 2018) da belirttiğimiz gibi, Bu İDDİAYI ISRARLA DİLE GETİRENLERİN Ereğli’yi
illâ fetihle ele geçirilmiş olması isteklerini TARİHİN DOĞRULAMADIĞI açıktır.”
“İbrahim Hamdi Efendi’nin Cihannüma’nın ilâve
nüshasındaki anlatımı; klasik Osmanlı tarihçilerinin efsane ve padişahları
yüceltmeyi seven anlatım tarzlarının bir sonucundan başka bir şey değildir.”
“Bu konudaki elimizdeki en önemli tarih kaydı,
1404 yılında yöremizden geçen ve bu yazı dizisinin ilk seyyahı olan de Clavijo’nun
“Bize anlatıldığına göre, yaklaşık aşağı yukarı otuz yıl kadar önce
Konstantinopolis İmparatoru burayı Süleyman Çelebi’nin babası olan Türk
Sultanına binlerce duka karşılığında satmıŞ.” şeklindeki anlatımıdır ve 1375’lere
denk gelir.”
*** (R.Ç NOTU: Bu kişi peşpeşe iki
cümlesi ile (bile) çelişkiye düşmüştür. İlk cümlede (tarihte tek bir kaynağa dayanarak iddiada bulunmak doğru bir yöntem
değildir) deyip, devamında (“Bu konudaki elimizdeki en önemli tarih kaydı,
1404 yılında yöremizden geçen ve bu yazı dizisinin ilk seyyahı olan de Clavijo’nun) yazdıklarının doğru olarak kabul edilmesidir. Ne diyelim ki ANLAMAK İSTE(ME)YENLERE
cevabı Erkan TAN versin mehteri…
***
S. Duran’ın yukarıdaki ifadelerinin doğruluk değeri taşımadığını
anlayabilmek için, yani Clavijo’nun (bir gecelik gezisinde) yazdıklarının
doğru olmadığını görebilmek için, son cümleyi tekrar edelim: “elimizdeki en önemli tarih kaydı, 1404 yılında
yöremizden geçen ve bu yazı dizisinin ilk seyyahı olan de Clavijo’nun ‘Bize
anlatıldığına göre, yaklaşık aşağı yukarı otuz yıl kadar önce Konstantinopolis
İmparatoru burayı Süleyman Çelebi’nin babası olan Türk Sultanına binlerce duka
karşılığında satmış’ şeklindeki anlatımıdır ve 1375’lere denk gelir”.
Çelişkileri şöylece açalım. Bir, Clavijo’nun (bir gecelik gezide) duyduklarını-yazdıkları,
elimizdeki en önemli kaynakmıŞ. İki, Clavijo 1404’te Ereğli’ye geldiğinde birine (Ereğli
ne zaman Türklere geçti diye) sormuŞ,. Kimden alındığı belirtilmeyen cevaba göre
“yaklaşık aşağı yukarı otuz yıl kadar önce” imiŞ. Yani 1374’e tekabül ediyormuŞ.
Bu konuda daha önce uzun uzun metinler kaleme aldık, anlattık ama S. Duran
maalesef anlamamakta ısrar ediyor(muŞ). Oysa anlaması gereken tek konu şu: 1375’te Bayezid’in oğlu SÜLEYMAN (Çelebi),
Ereğli’yi satın alabilecek yaşta ve siyasi konumda mı?. İşte bunu anlasa (bir tarihçi dostuna, bir gür dalına sorsa) yetiyor!.
Bize göre İspanyol Clavijo; her hangi birinden rivayet bilgi alıyor, yazıyor, o kadar!. Sonuçta adam tarihçi değil, bir Seyyah. Bilgileri tarihi süzgeç ile değerlendirme zorunluluğu yok. Duyduğunu yazmış. Ama S. Duran’daki bu ısrarın sebebini anlamak mümkün değil.
Bir tarih kitabını karıştırıp baksa “Ereğli’nin
Yıldırım Bayezid oğlu Süleyman döneminde satın alınmasının da mümkün
olmadığını” göre(bile)cek. Çünkü
Bayezid oğlu Süleyman, 1377 doğumlu yani 1374’te Ereğli’yi satın alması bile mümkün
değil.
S. Duran’ın ısrarı son bulmalı ve bilmeli ki Ereğli’yi Türklere geçiren
SÜLEYMAN, ORHAN GAZİ oğlu olan
SÜLEYMAN PAŞA’dır.
Biz bu konuda “4 TEMMUZ”da “FETHİN
MÜBAREK OLSUN EREĞLİ’M” başlıklı yazımızla
geleceğiz, bekleyin.
*** DAHA ÖNCE
YAZDIĞIMIZ ŞU YAZILARIMIZI DA İNCELEYİNİZ:
EREĞLİ NE ZAMAN
FETHEDİLDİ-1
http://www.ereglihakimiyet.com/yazarlar.asp?id=1550
ERELİ NE ZAMAN
FETHEDİLDİ (2)
http://www.ereglihakimiyet.com/yazarlar.asp?id=1551
***
1404’TE EREĞLİ’YE GELEN
SEYYAH CLAVİJO’NUN
YAZDIĞI RİVAYETLERDE HANGİ
İFADELER VAR?
23 Mart 1404 Pazar günü
Ereğli’ye geldiğini ve bir gün konakladığını belirten Clavijo, ilgili eserinde
Ereğli hakkında şu bilgileri verir:
“.. Bu bölge, Bayezid’in en büyük oğlu
Süleyman Çelebi’ye aitti. Geceyi burada geçirdik.
Pazartesi günü, rüzgar muhalefeti nedeniyle hareket edemedik. Ereğli, birkaç
tepenin eteklerinde yer alan, sahile yakın bir şehirdir. Tepelerin en yükseği
üzerinde bir kale vardır. Şehir pek
kalabalık sayılmaz. Nüfusun çoğu Rum olmakla beraber, Türkler de az
değildir. Eskiden burası İSTANBUL’a (Bizans)
bağlıydı. BİZE ANLATILDIĞINA GÖRE, yaklaşık otuz sene önce (1374’ü
kast ediyor), İmparator Manuel burasını Süleyman Çelebi’nin babası Sultan
Bayezid’e birkaç bin düka karşılığında satmış. Şehrin fevkalade mükemmel bir limanı
bulunduğundan, çok meşhur ve zengindir. Burasını PANTORATOYA namında bir
İmparator kurduğundan şehir bu adla anılıyor.”
29.6.2018 10:27:54
Yorumlar
Yorum Gönder