“…Türkleri Ereğli’ye ilk çıkaran Osman oğlu Orhan Gazi’nin yiğit evladı: Süleyman Paşa…”
EREĞLİ’DE SULTAN SÜLEYMAN (KİLİSE CAMİİ) CAMİİ
"Kdz Ereğlisi Tarihi" adlı kitabında Tahsin Aygün şu ifadeleri yazar: "Sultan Orhan Camii (Ayasofya Kilisesi)''nde zarif sütunlar ve kapısında TRİYANUS''a ait bir kitabe mevcuttur."
"Süleymanlar Camii (T.Akkaya-Çelikel Camii) olarak kullanılan kilisenin duvarlarında badanalar döküldükçe HAVARİYYUN''a ait tasvirler meydana çıkmaktadır. Bu durum tasvirperestliğin Ereğli''de de tesirini göstermiş olması bakımından önemlidir"
EREĞLİ’DE TARİHİ CAMİLER:
1500''lü yıllarda Ereğli''de bulunan Camilerimizi, "ORHAN GAZİ VE BİR FETİH" adlı kitabımızın 202.sayfasında belirtmiş idik. Aşağıdaki bilgi ve belgeleri hazırlamış olduğu doktora tezinde paylaşan Kenan Ziya Taş hocamıza da akademik katkıları nedeniyle teşekkür ediyor ve Ereğli’deki tarihi camilerimiz hakkındaki bilgi ve belgeleri iktibas ediyoruz:
1-*Ereğli Cami-i Şerifi: Nefs-i Ereğli’dedir(içinde). Vakıfları arasında 1676 akça nakit para ile bir çok çiftlik ve tarla bulunmaktadır. (Kaynak: KK TD 547, v 208a-209b.)
ORJİNAL BELGEDEKİ İFADE: KK. TD. 547 v 208-209: Karye-i Ereğli''de Halil ve Yazıcı oğlu Durmuş''un tuttuğu çiftlik ve Kethüda İlyas''ın tuttuğu çiftlik vakfiyet üzere mutasarrıf ola gelmiş Ereğli Camii hatip ve imam olanlara meşruttur deyu mukayyettir defter-i atik-i haliya Hatip Osman ve İmam Mehmed olduğu.
2-*Orhan Bey Camii: Ereğli’deki bu camii Orhan Bey yaptırmış, camiin kayyımlığına yevmi iki akça, mum bahasına bir akça olmak üzere toplam 1117 akçalık bir gelir kasabanın iskelesinin gelirlerinden vakfedilmiştir. (Kaynak: KK TD 547, v.214a.)
Günümüzde bu caminin adı ORHAN GAZİ CAMİİ’dir. Her ne kadar ORTA CAMİ denilse de bu ad, halkın terennümündeki karşılığıdır ve tarihi bir anlam ifade etmemektedir. Fakat dikkat çekilmesi gereken husus, Ayasofya Kilisesi olan eski adından bahsedilmemesi ve Caminin bizzat ORHAN GAZİ tarafından yapılmış olduğunun belirtilmesidir.
3-*Kilise Camii: Bendereğli Nahiyesindedir. Müezzinine yevmi üç akça vazife verilmiştir. (Kaynak: KK TD 547, v 214a.)
Bu cami; Osmanlı döneminde SULTAN SÜLEYMAN CAMİİ, 1952 sonrasında da ÇELİKEL CAMİİ adları ile bilinmektedir.
ARŞİV BELGESİ: Tarih :29/R /1071 (Hicrî) Miladi-1655 Dosya No :3 Gömlek No :317 Fon Kodu :İE.EV..
Benderekli''de vaki Sultan Süleyman? -nam-ı diğer Kilise Camii imameti hakında Benderekli Kadısı Mevlana Ömer tarafından verilen hüccet-i zahriye. g.tt
Osmanlı Arşiv Belgelerinden de tespit ettiğimiz bir bilgi de o ki, bu caminin Sultan Süleyman Camii adının yanında “Kilise Camii” adıyla da zikredildiğini gördük. Bu cami, çeşitli onarımlarla 1950''ye kadar ayakta kalabilmiş ve sonrasında Ereğlili bir hayırsever olan Mehmet Çelikel''in maddi desteğiyle günümüzdeki haline getirilmiştir.
Yorumlar
Yorum Gönder