Geçen haftaki yazımızda belirtilen şu ifadeyle başlayalım:
“Conkbayır’ı (Gelibolu’daki) Bolayır’a bakar… Orada (Bolayır’da) tepede SÜLEYMAN PAŞA’nın türbesi var… Türkleri Ereğli’ye ilk çıkaran Osman oğlu Orhan Gazi’nin yiğit evladı:
Süleyman Paşa…”
EREĞLİ’DE SULTAN ORHAN VE SÜLEYMAN CAMİLERİ
Bolu Salnamelerinde Ereğli''nin Osmanlı dönemi fethine ve Ereğli’de bulunan camilere yönelik olarak şu ifadeler bulunmaktadır:
EREĞLİ’NİN OSMANLI FETHİ:
"Sultan Osman Han Hazretlerinin evâhîr-i saltanatlarında ve 725 târîh-i hicrîsinde, Konur Alp’in taht-ı kumandasında sevk edilen kuvve-i askeriyye Bolu ve Mudurnu’nun fethiyle uğraşdığı sırada, Sultân müşârün ileyhin irtihâli vukû’ bulmuş ve taht-ı âlî-i baht-ı Osmaniyye cülûs eden büyük mahdûmu Sultân Orhan Gâzî Hazretlerinin zaman-ı saltanatlarında havâlî-i mezbûrenin itmâm-ı feth-i müyesser olmuş ve gerçi o sırada Ereğli’nin fethine da’ir sârahat-î kât’iyyeye tesâdüf edilmemiş ise de Ereğli’nin Bolu’ya pek yakın bulunması ve Ereğli kasabasında bulunan atîk cevâmi’-i şerîfeden birinin Sultân Orhan ve diğerinin dahi Sultân müşârün ileyhin mahdûm-ı mükerremleri (muhterem oğlu) Şehzâde Sultân Süleyman nâmıyla tevsim edilerek cevâmî’-i şerîfe-yi (şerefli-kutsal camiler) mezkûreye (adı belirtilen-Ereğli''ye) ba’zı arâzinin Sultan müşârün ileyh (adı belirtilen Sultan) zamânında vakf edildiğinin mukayyed (kayıtlı) bulunması ve Ereğli ile Bolu arasında el-yevm ba’zı mahallelerde âsâr-ı mevcûd-ı tarîkın Orhaniye nâmıyla yâd edilmesi ve Ereğli’ye bir sa’at mesâfede Gülünç Irmağı üzerinde otuzbeş sene mukaddem mevcûdiyyeti ma’lûm bulunan cesîm Sultân Orhan Köprüsü’nün ta’mir ve termîmi içün Sultân müşârün ileyh tarafından bir hayli arâzînin vakf edilmiş olduğunun Defter-i Hakanî İdaresi’nce kayden sübûtu, Ereğli’nin 726[M.1325/26] târîh-i hicrisinde feth ve teshîr edildiğini göstermektedir.”
Ereğli’de günümüzde adı zikredilmeyen tarihi bir camiyi de zikredelim. Bu Cami SULTAN SÜLEYMAN CAMİİ… Belki de Ereğli’de böyle bir adla bir caminin olmadığından hareketle, bilgimizin doğru olmadığını düşüneceksiniz.
Ama öyle düşünmeyin… Arşiv belgelerine göre, Ereğli’de en eski tarihi camilerden biri SULTAN ORHAN CAMİİ, diğeri de SULTAN SÜLEYMAN CAMİİ.
Osmanlı arşivlerinden temin ettiğimiz onlarca belgede bu bilgiler bulunabilmektedir. O belgelerden birini ORHAN GAZİ VE BİR FETİH adlı kitabımızda da yayınlamıştık.
İşte o belge:
SULTAN ORHAN VE SULTAN SÜLEYMAN HAZRETLERİ VE EREĞLİ
“Ereğli Kasabasında Sultan Orhan ve Sultan Süleyman Han Hazerâtı Cevâmiʻ-i Şerifesinin masarıf-ı keşfiyesini havi evrakın gönderildiğine dair Bolu Mutasarrıflığı''ndan 14 Temmuz sene [1]317 tarih(M-1901) ve 301 numarasıyla tahrirat.”
Numara-243
“Müşarunileyhima(adları belirtilen Sultanlar) Hazerâtı Cevâmiʻ-i Şerife''sinin masarıf-ı inşaiyesine sarfıyla mahsub olunabilecek Bolu Sancağınca mülhak ve mazbut vakıfları varidatı olup olmadığının var ise makâdir-i senevîyesi neden ve ne nevʻ evkafdan (çeşitli vakıflardan) ibaret bulunduğunun varidat-ı vakfiyesi (vakfın geliri) olmadığı halde Evkaf-ı Hümayun Hazine-i Celilesince mi inşa ettirilmesi lazım geleceğinin izahan işʻârı zımnında Bolu Sancağı Mutasarrıflığı''na emr u işʻâr buyruması babında.”
“Fi 26 Temmuz sene [1]317 Miladi: 1901” Kaynak: VGM arşivi.
Not: Bu cami hakkındaki yazımız devam edecek…
31.12.2014 14:31:47
Yorumlar
Yorum Gönder